⚠️ زنگ خطر فشار خون در خراسان جنوبی؛ شیوع بالا، آگاهی پایین!
🩺 فشار خون بالا؛ بیماری خاموش اما خطرناک
فشار خون بالا یا پرفشاری خون، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن است که در بسیاری از مواقع بدون علامت باقی می‌ماند و به همین دلیل «بیماری خاموش» نامیده می‌شود. در این بیماری، فشار وارده بر دیواره سرخرگ‌ها بیشتر از حد نرمال است و در صورتی که کنترل نشود، می‌تواند منجر به سکته مغزی، نارسایی کلیوی، بیماری‌های قلبی و حتی مرگ شود.
🔬 فشار خون چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟
فشار خون از دو عدد تشکیل می‌شود:
-
سیستولیک (عدد بالا): نشان‌دهنده فشار هنگام انقباض قلب
-
دیاستولیک (عدد پایین): نشان‌دهنده فشار هنگام استراحت عضلات قلب
فشار بالای ۱۴۰/۹۰ میلی‌متر جیوه به عنوان فشار خون بالا شناخته می‌شود و نیاز به بررسی و مراقبت پزشکی دارد.
📊 وضعیت نگران‌کننده در خراسان جنوبی
به گفته دکتر مجید شایسته، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، خراسان جنوبی با شیوع ۳۶.۴ درصدی فشار خون بالا در بین افراد بالای ۱۸ سال، بالاتر از میانگین کشوری (۳۲ درصد) قرار دارد. این آمار نگران‌کننده نشان می‌دهد که فشار خون بالا در حال تبدیل شدن به یکی از بحران‌های جدی حوزه سلامت استان است.
📉 آگاهی پایین مردم؛ زنگ هشدار جدی
با وجود شیوع بالای بیماری، تنها ۴۹.۵۶ درصد از مبتلایان در خراسان جنوبی از بیماری خود اطلاع دارند. این رقم بسیار پایین‌تر از میانگین کشوری (۶۱ درصد) است. به عبارت دیگر، از هر دو بیمار، فقط یک نفر از فشار خون بالای خود آگاه است.
🏥 آمار و ارقام مهم در یک نگاه
| شاخص | خراسان جنوبی | میانگین کشوری |
|---|---|---|
| شیوع فشار خون بالا | ۳۶.۴٪ | ۳۲٪ |
| آگاهی از بیماری | ۴۹.۵۶٪ | ۶۱٪ |
| دریافت دارو | ۵۲٪ | – |
| کنترل مناسب فشار خون | ۴۲٪ | – |
| پوشش درمان مناسب | ۳۸.۴۳٪ | ۵۲٪ |
🧪 غربالگری و اقدامات انجام شده در سال ۱۴۰۳
در سال گذشته، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند توانسته است گام‌هایی برای کنترل بیماری بردارد. خدمات رایگان خطرسنجی بیماری‌های قلبی‌عروقی برای ۱۷۵ هزار نفر از جمعیت بالای ۳۰ سال استان انجام شد. در این طرح، فشار خون، قند، چربی، نمایه توده بدنی، دور شکم و سطح خطر سکته قلبی ظرف ۱۰ سال آینده اندازه‌گیری شد.
👥 نتایج غربالگری
-
۳۳ هزار و ۹۰۹ نفر مبتلا به فشار خون بالا
-
۲ هزار و ۷۰۰ نفر مشکوک به بیماری
-
۳۸ هزار و ۱۵۳ نفر در مرحله پیش‌فشار خون
🩹 پوشش درمانی بیماران چقدر است؟
از مجموع ۶۱ هزار و ۸۰۲ بیمار مبتلا به فشار خون بالا در استان:
-
۵۸٪ خدمات مراقبت ماهیانه توسط بهورز یا مراقب سلامت دریافت کرده‌اند.
-
۵۲٪ خدمات پزشکی سه ماهه دریافت کرده‌اند.
-
۳۹۶۳ نفر در سال گذشته شناسایی و تحت مراقبت قرار گرفتند.
✅ برنامه‌های پیش‌رو برای کنترل فشار خون
دکتر شایسته در گفت‌وگو با ایرنا تأکید کرد که برنامه‌های آینده دانشگاه علوم پزشکی، بر آموزش عمومی، غربالگری هدفمند و پیگیری درمان مؤثر متمرکز است.
📌 اقدامات اصلی در دستور کار:
-
آموزش عمومی مردم درباره اهمیت فشار خون و سبک زندگی سالم
-
افزایش دسترسی به دستگاه‌های سنجش فشار خون
-
تشویق مردم به اندازه‌گیری منظم فشار خون در خانه یا مراکز بهداشتی
-
ارائه دارو و خدمات مشاوره‌ای رایگان به بیماران شناسایی شده
-
بهبود فرآیند ارجاع بیماران به متخصصان
🧠 چرا فشار خون را باید جدی گرفت؟
پرفشاری خون اگر درمان نشود، می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری به بدن وارد کند. برخی از این عوارض شامل موارد زیر هستند:
-
💔 بیماری قلبی و سکته قلبی
-
🧠 سکته مغزی
-
👁️ آسیب به شبکیه چشم
-
🧽 نارسایی کلیوی
به همین دلیل، آگاهی، پیشگیری و درمان به موقع می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد.
🥗 سبک زندگی سالم؛ راهی ساده برای پیشگیری
یکی از نکات کلیدی برای کنترل فشار خون، اصلاح سبک زندگی است. برخی توصیه‌ها:
-
🥬 مصرف کمتر نمک و چربی‌های اشباع
-
🏃 فعالیت بدنی روزانه دست‌کم ۳۰ دقیقه
-
🚭 پرهیز از دخانیات
-
🍎 مصرف میوه و سبزیجات تازه
-
⚖️ حفظ وزن مناسب
-
💧 نوشیدن آب کافی و کاهش نوشیدنی‌های شیرین
🤔 سوالات متداول درباره فشار خون بالا
فشار خون بالا چه علائمی دارد؟
معمولاً هیچ علامتی ندارد و به همین دلیل باید به‌طور منظم سنجش شود. در موارد شدید ممکن است سردرد، سرگیجه یا تپش قلب رخ دهد.
آیا فشار خون بالا درمان قطعی دارد؟
خیر، اما با مصرف منظم دارو و تغییر سبک زندگی می‌توان آن را کنترل کرد.
چند بار در سال باید فشار خون را اندازه‌گیری کنیم؟
اگر سابقه خانوادگی دارید یا بالای ۳۰ سال هستید، دست‌کم دو بار در سال. اگر مبتلا هستید، بر اساس نظر پزشک هر ماه یا هفته‌ای یک بار.
📝 جمع‌بندی
فشار خون بالا اگرچه به‌ظاهر بیماری خاموشی است، اما می‌تواند قاتلی خاموش باشد. استان خراسان جنوبی با نرخ شیوع بالاتر از میانگین کشوری، نیازمند توجه بیشتر مسئولان، افزایش آگاهی عمومی و تسهیل در دسترسی به خدمات درمانی است. کنترل این بیماری فقط با یک اقدام ساده آغاز می‌شود: اندازه‌گیری فشار خون.
مهمترین محورهای کنفرانس امنیتی مونیخ
