📊 «افزایش ۶۷ درصدی بودجه آموزش و پرورش؛ تحولی بزرگ در سال ۱۴۰۳»
در یک اقدام کم‌سابقه، دولت با افزایش چشمگیر بودجه آموزش و پرورش و پرداخت بخش بزرگی از بدهی‌های گذشته، گام بلندی برای بهبود شرایط آموزشی کشور برداشته است. این تحولات که با نگاه علمی، برنامه‌ریزی دقیق و حمایت مالی همراه شده، نویدبخش آینده‌ای بهتر برای دانش‌آموزان و معلمان ایران است.
📈 آموزش و پرورش در مسیر تغییرات بزرگ
🔸 علی فرهادی، معاون وزیر آموزش و پرورش، در نشست شورای معاونین گلستان گفت: شرایط این وزارتخانه در مهر ۱۴۰۲ بسیار سخت بود. بدهی‌ها بالا رفته بود، پاداش بازنشستگی پرداخت نشده بود، کمبود معلم وجود داشت و زیرساخت‌های آموزشی وضعیت نامناسبی داشتند.
او افزود: «در آن زمان، حتی حقوق و پاداش‌های مربوط به سال‌های گذشته مثل حق‌التدریس اسفند ۱۴۰۱ و پاداش پایان خدمت فرهنگیان چندین سال پرداخت نشده بود. صندوق بازنشستگی هم همکاری نمی‌کرد. در کنار این، حدود ۲۳ هزار معلم کم داشتیم و نتایج آزمون‌های استخدامی هم اعلام نشده بود.»
💰 افزایش بی‌سابقه بودجه آموزش و پرورش
یکی از اتفاقات مهم امسال، رشد ۶۷ درصدی بودجه آموزش و پرورش در مقایسه با سال قبل بود. این در حالی است که متوسط رشد بودجه کل کشور حدود ۳۷ درصد بوده است.
فرهادی گفت: «برای اولین بار در ۱۵۰ سال گذشته، سهم آموزش و پرورش از کل بودجه کشور از ۱۲ درصد عبور کرده. این یعنی دولت به‌طور جدی آموزش را در اولویت قرار داده.»
🧾 از بدهی‌های میلیاردی تا پرداختی‌های به‌روز
فرهادی در ادامه توضیح داد که بیش از ۴۰ عنوان پرداختی که تا پیش از این معوق بودند، اکنون به‌روز شده‌اند. او گفت: «اگرچه هنوز به نقطه مطلوب نرسیده‌ایم، اما تغییرات جدی ایجاد شده. اکنون دغدغه اصلی ما دیگر پرداخت حقوق‌های عقب‌افتاده نیست، بلکه بحث‌هایی مثل فوق‌العاده‌های ویژه و عدالت پرداخت‌ها در دستور کار است.»
👨🏫 کمبود معلم و ضرورت اصلاح ساختار انسانی
سال گذشته، با وجود تخصیص ۱۰۷ هزار ردیف استخدامی برای آموزش و پرورش، جذب معلم با تأخیر زیادی انجام شد. این موضوع نشان می‌دهد که تنها افزایش سهمیه کافی نیست و باید ساختار منابع انسانی در آموزش و پرورش بهینه شود.
🏫 آموزش در استان گلستان؛ چالش‌هایی جدی و نیاز به نگاه ملی
در همین نشست، محمد حمیدی، معاون سیاسی و اجتماعی استاندار گلستان، وضعیت آموزش در این استان را با چالش‌هایی جدی توصیف کرد.
او گفت: «گلستان با مهاجرت‌های زیاد و تراکم بالای دانش‌آموزان مواجه است. کمبود زمین، ناترازی بین مدارس شهری و روستایی، و وضعیت نامناسب مدارس شهری از جمله مشکلات اصلی هستند.»
🚫 ترک تحصیل دختران روستایی به‌دلیل نبود سرویس رفت‌وآمد
یکی از نگرانی‌های مهم در استان گلستان، ترک تحصیل دختران در مناطق روستایی است. حمیدی گفت: «بسیاری از خانواده‌ها توان مالی برای پرداخت هزینه سرویس را ندارند. پسران می‌توانند با موتور رفت‌وآمد کنند اما برای دختران چنین امکانی وجود ندارد. همین مسئله باعث شده بسیاری از آن‌ها ترک تحصیل کنند.»
🏗️ ۱۵۶ پروژه در دست ساخت؛ اما کمبود زمین همچنان پابرجاست
هم‌اکنون ۱۵۶ پروژه مدرسه‌سازی در استان گلستان در حال اجراست، اما به‌دلیل نبود زمین مناسب، برخی از پروژه‌ها به کندی پیش می‌روند. حمیدی تاکید کرد: «مولدسازی املاک در گلستان کارایی زیادی ندارد چون نه املاک مازاد زیادی داریم و نه امکان فروش زمین‌هایی که معارض دارند.»
🏭 گلستان؛ بدون صنایع بزرگ، بدون حمایت‌های مالی
در مقایسه با استان‌های صنعتی مثل اراک یا اصفهان، گلستان فاقد صنایع بزرگ و شرکت‌های دارای مسئولیت اجتماعی است. همین موضوع باعث شده تا مردم و خیرین نتوانند مشارکت مناسبی در ساخت مدارس داشته باشند.
🗣️ نماینده مجلس: گلستان جزو استان‌های محروم است
رحمت‌الله نوروزی، نماینده علی‌آبادکتول در مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه گفت: «استان گلستان در بسیاری از شاخص‌های آموزشی با محرومیت مواجه است. تجهیزات هنرستان‌ها قدیمی هستند و برای رشته‌هایی مثل کشاورزی یا کاردانش پاسخگوی نیاز دانش‌آموزان نیستند.»
او خواستار مشارکت بیشتر خیرین و صنایع در امر مدرسه‌سازی شد و از کاهش توان مالی مردم به‌عنوان مانعی جدی برای پیشرفت آموزش در گلستان یاد کرد.
🏕️ اردوگاه مشهد؛ ساخته شده با پول گلستانی‌ها، ولی غیرقابل استفاده!
نوروزی همچنین به موضوع اردوگاه دانش‌آموزی مشهد اشاره کرد و گفت: «هزینه ساخت این اردوگاه از محل حق‌الزحمه معلمان و دانش‌آموزان گلستانی تامین شده، اما هنوز امکان استفاده از آن وجود ندارد. باید این موضوع به‌صورت حقوقی حل شود.»
🎯 تمرکز بر عدالت آموزشی؛ اولویت آموزش و پرورش گلستان
در ادامه این نشست، قدرت‌الله نظری، مدیرکل آموزش و پرورش گلستان، گفت: «توسعه فضاهای آموزشی، به‌ویژه در مناطق محروم، در اولویت اول برنامه‌ریزی‌های ما قرار دارد. هدف ما دسترسی برابر همه دانش‌آموزان به آموزش با کیفیت است.»
📏 سرانه فضای آموزشی پایین‌تر از حد استاندارد
نظری ادامه داد: «در حال حاضر سرانه فضای آموزشی و پرورشی در مدارس استان ۴.۳۹ مترمربع است، در حالی که باید به ۶.۱ مترمربع برسد. این شکاف باید با ساخت مدارس جدید و بازسازی فضاهای قدیمی پر شود.»
💻 تجهیز کلاس‌ها به فناوری‌های نوین و آماده‌سازی برای مهر
او همچنین به اجرای پروژه مهر اشاره کرد و گفت: «برای سال تحصیلی جدید، تمرکز ما بر آماده‌سازی فضاهای آموزشی، تجهیز کلاس‌ها با فناوری روز، بازسازی مدارس فرسوده و توانمندسازی معلمان است.»
❓ سوالات متداول
🔹 بودجه آموزش و پرورش در سال ۱۴۰۳ چقدر افزایش یافته؟
افزایش ۶۷ درصدی نسبت به سال گذشته؛ برای اولین بار سهم این وزارتخانه از کل بودجه کشور از ۱۲ درصد فراتر رفته است.
🔹 مهم‌ترین چالش آموزش و پرورش در گلستان چیست؟
ترک تحصیل دانش‌آموزان به‌ویژه دختران روستایی، کمبود زمین برای مدرسه‌سازی، تراکم بالا در مدارس شهری، و ضعف تجهیزات در هنرستان‌ها.
🔹 چند پروژه مدرسه‌سازی در گلستان در دست اجراست؟
۱۵۶ پروژه در حال اجرا هستند اما برخی به‌دلیل کمبود زمین متوقف یا کند شده‌اند.
✅ جمع‌بندی
تحول در آموزش و پرورش با افزایش بی‌سابقه بودجه، به‌روزرسانی پرداخت‌ها و تمرکز بر عدالت آموزشی وارد مرحله تازه‌ای شده است. استان‌هایی مثل گلستان با چالش‌های جدی روبرو هستند اما سیاست‌های جدید دولت نویدبخش امید و توسعه است. برای رسیدن به آینده‌ای بهتر، برنامه‌ریزی دقیق، حمایت ملی و مشارکت مردمی ضروری است.
اتاق بازرگانی تهران و همراهی بخش خصوصی
