شایعه نصب دکل‌های مخابراتی جعلی تکذیب شد؛ شفاف‌سازی رگولاتوری
آغاز شایعه و نگرانی‌های مردمی
طی هفته‌های گذشته، فضای مجازی و برخی رسانه‌های غیررسمی مملو از اخباری مبنی بر نصب دکل‌های مخابراتی جعلی در سطح کشور بود. شایعاتی که به‌سرعت در کانال‌های خبری، شبکه‌های اجتماعی و حتی میان برخی شهروندان دهان‌به‌دهان چرخید و موجی از نگرانی را در جامعه به وجود آورد. برخی از این محتواها ادعا می‌کردند که این دکل‌ها با اهداف جاسوسی، شنود مکالمات مردم یا سرقت اطلاعات شخصی در نقاط مختلف شهرها نصب شده و امنیت اطلاعات کاربران را به خطر انداخته است.
گستردگی این اخبار در حالی بود که بسیاری از کارشناسان حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات بارها تأکید کرده‌اند که امکان نصب چنین دکل‌هایی بدون دریافت مجوزهای قانونی، ثبت در سامانه‌های رگولاتوری و بدون هماهنگی با اپراتورهای اصلی کشور وجود ندارد.
ورود سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به ماجرا
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی که به‌عنوان مرجع قانونی نظارت بر فعالیت‌های اپراتورها، تجهیزات و زیرساخت‌های مخابراتی در کشور شناخته می‌شود، در واکنش به این موج خبری، به‌طور رسمی شایعات نصب دکل‌های مخابراتی جعلی را رد کرد.
این سازمان با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که تاکنون هیچ مدرک یا شواهدی مبنی بر صحت این ادعاها به دست نرسیده است و تمامی دکل‌ها و تجهیزات مخابراتی در کشور تحت نظارت و کنترل دقیق قرار دارند.
تأکید بر پایش مستمر شبکه‌های ارتباطی
طبق اعلام سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، هرگونه نصب دکل یا تجهیزات ارتباطی در سطح کشور مستلزم اخذ مجوزهای رسمی، رعایت استانداردهای فنی و ثبت اطلاعات در سامانه‌های مربوطه است. به گفته مسئولان این سازمان، تمامی زیرساخت‌های مخابراتی از جمله دکل‌های مخابراتی و تجهیزات رادیویی به‌صورت مداوم پایش می‌شوند تا از صحت عملکرد آن‌ها و امنیت داده‌های کاربران اطمینان حاصل شود.
رگولاتوری در این اطلاعیه تأکید کرده است که کارشناسان این سازمان به‌طور شبانه‌روزی وظیفه پایش، بررسی و کنترل شبکه‌های ارتباطی را برعهده دارند و کوچک‌ترین موارد مشکوک را به‌سرعت شناسایی و بررسی می‌کنند.
سازوکار قانونی نصب دکل‌های مخابراتی
در ایران، نصب دکل‌های مخابراتی فرآیندی کاملاً قانونمند و دارای مراحل مشخص است. هر اپراتور یا شرکت ارائه‌دهنده خدمات ارتباطی برای نصب دکل ملزم به دریافت مجوز از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است. این فرآیند شامل بررسی فنی، تأیید سلامت تجهیزات، رعایت الزامات زیست‌محیطی و استانداردهای ایمنی است.
علاوه بر این، دکل‌های مخابراتی باید در سامانه‌های ملی به ثبت برسند و اطلاعات آن‌ها از قبیل موقعیت مکانی، ارتفاع، توان تجهیزات رادیویی و سایر مشخصات فنی در بانک‌های اطلاعاتی سازمان موجود باشد.
به گفته مسئولان رگولاتوری، هیچ تجهیزاتی نمی‌تواند بدون طی کردن این مراحل در شبکه‌های ارتباطی کشور فعال شود و هرگونه تغییر یا نصب تجهیزات جدید، بازرسی و پایش می‌شود.
نقش امنیت سایبری در حفاظت از زیرساخت‌ها
امنیت سایبری و حفاظت از زیرساخت‌های ارتباطی، یکی از مهم‌ترین اولویت‌های دولت و نهادهای نظارتی در سال‌های اخیر بوده است. با گسترش خدمات دیجیتال، اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی و انتقال حجم وسیعی از اطلاعات شخصی و تجاری از طریق شبکه‌های مخابراتی، اهمیت امنیت تجهیزات و زیرساخت‌ها دوچندان شده است.
کارشناسان حوزه امنیت سایبری معتقدند که نصب دکل‌های جعلی در کشور، امری بسیار بعید است زیرا نه تنها نیاز به تجهیزات پیچیده دارد، بلکه چنین اقداماتی به‌سرعت توسط سامانه‌های پایش و رصد فرکانسی شناسایی می‌شوند.
شایعات چگونه شکل می‌گیرند؟
در بسیاری از موارد، شایعات در فضای مجازی بر پایه اطلاعات ناقص یا سوءبرداشت‌های عمومی شکل می‌گیرند. به‌ویژه در حوزه فناوری و زیرساخت‌های ارتباطی که پیچیدگی‌های فنی زیادی دارد، گاهی یک تصویر، فیلم یا نقل قول نادرست می‌تواند باعث ایجاد موجی از نگرانی و اخبار جعلی شود.
نمونه آن، عکس‌هایی از دکل‌های مخابراتی است که بدون هیچ توضیح علمی یا فنی، در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند و برخی کاربران آن‌ها را به اقدامات جاسوسی یا سرقت اطلاعات مرتبط می‌دانند. در حالی‌که بخش عمده این دکل‌ها، تجهیزات کاملاً مجاز و ثبت‌شده اپراتورها هستند و نقش حیاتی در برقراری ارتباطات تلفنی و اینترنتی دارند.
تبعات شایعه‌پراکنی در حوزه ارتباطات
انتشار شایعات در حوزه ارتباطات، علاوه بر ایجاد نگرانی و تشویش اذهان عمومی، می‌تواند تبعات سنگینی برای کشور داشته باشد. رگولاتوری هشدار داده است که این قبیل اخبار جعلی، اعتماد مردم به زیرساخت‌های ملی را کاهش می‌دهد و حتی می‌تواند روند سرمایه‌گذاری در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات را مختل کند.
به گفته مسئولان این سازمان، یکی از مهم‌ترین وظایف رسانه‌ها و کاربران شبکه‌های اجتماعی، دقت در بازنشر اطلاعات و پرهیز از انتشار مطالبی است که منبع موثقی ندارند.
پاسخ رگولاتوری به مردم
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در اطلاعیه اخیر خود از مردم خواسته است که در صورت مشاهده هرگونه مورد مشکوک در خصوص دکل‌های مخابراتی، مراتب را به سامانه ۱۹۵ یا درگاه‌های رسمی این سازمان گزارش دهند. رگولاتوری تأکید کرده است که همه گزارش‌های مردمی با دقت بررسی می‌شود و در صورت صحت، اقدامات لازم به‌سرعت انجام خواهد گرفت.
این سازمان همچنین اعلام کرده است که به‌منظور شفاف‌سازی بیشتر، آماده پاسخ‌گویی به هرگونه پرسش یا ابهام شهروندان در خصوص تجهیزات مخابراتی است.
اهمیت زیرساخت‌های مخابراتی در زندگی مردم
امروز دکل‌های مخابراتی به‌عنوان ستون فقرات شبکه‌های ارتباطی شناخته می‌شوند. این دکل‌ها نقش حیاتی در برقراری تماس‌های تلفنی، ارسال پیامک، اتصال اینترنت پرسرعت، خدمات اینترنت اشیاء، سیستم‌های اورژانسی و بسیاری دیگر از سرویس‌های روزمره ایفا می‌کنند.
حذف یا اختلال در عملکرد این دکل‌ها می‌تواند باعث قطع ارتباطات، اختلال در خدمات حیاتی و حتی ایجاد بحران‌های امنیتی شود. به همین دلیل نظارت بر این تجهیزات در سطح ملی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.
نقش رسانه‌ها در مقابله با اخبار جعلی
رسانه‌ها نقشی کلیدی در جلوگیری از گسترش اخبار جعلی ایفا می‌کنند. مسئولان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از رسانه‌های رسمی خواسته‌اند که با انتشار اخبار موثق و بررسی صحت اطلاعات، جلوی تشویش اذهان عمومی را بگیرند.
همچنین تأکید شده است که خبرنگاران و رسانه‌ها برای انتشار هرگونه خبر مربوط به زیرساخت‌های ارتباطی باید حتماً به منابع رسمی و کارشناسان متخصص رجوع کنند و از بازنشر شایعات بدون سند خودداری کنند.
سخن پایانی
با توجه به حساسیت زیرساخت‌های ارتباطی کشور، هرگونه شایعه در خصوص تجهیزات مخابراتی می‌تواند نگرانی‌های زیادی در جامعه ایجاد کند. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با رد قاطع شایعات مربوط به نصب دکل‌های جعلی، بار دیگر بر امنیت و نظارت دقیق بر تجهیزات ارتباطی کشور تأکید کرده است.
کارشناسان معتقدند که لازمه مقابله با شایعات، افزایش سواد رسانه‌ای مردم و اعتماد به منابع رسمی است. در این مسیر، رسانه‌ها و کاربران شبکه‌های اجتماعی وظیفه‌ای مهم بر دوش دارند تا با دقت در بازنشر اخبار، از تشویش اذهان عمومی جلوگیری کنند.
امروز زیرساخت‌های ارتباطی، جزو حیاتی‌ترین دارایی‌های ملی هستند و حفظ امنیت آن‌ها نه‌تنها مسئولیت دولت بلکه وظیفه همه شهروندان است.
تفاوت بین سرماخوردگی و آنفلوآنزا
تعطیلی مدارس و ادارات گیلان در روز دوشنبه
