توضیحات کامل درباره آزمايش تيروئيد

آزمايش تيروئيد

به گزارش گروه پزشکی مجله اینترنتی نو:
غده تيروئيد يکي از غدد مهم بدن است که ميزان سوخت و ساز انرژي بدن را تنظيم مي کند. اين غده شکلي شبيه پروانه دارد و در جلوي ناي قرار گرفته است. غده تيروئيد، يد موجود در غذا را جذب کرده و هورمون هاي T3 و T4 (تري يدوتيرونين و تترايدوتيرونين يا تيروکسين) را مي سازد. اين هورمون ها در غده مزبور ذخيره شده و به تدريج در مواقع لزوم به داخل خون رها مي شوند. هورمون هاي تيروئيد براي رشد نرمال مغز و دستگاه عصبي به خصوص در سه سال اول زندگي ضروري هستند و در صورت عملکرد نامناسب آنها ممکن است عقب ماندگي ذهني بروز کند. بچه ها در سنين بالاتر براي رشد مناسب و بزرگسالان براي متابوليسم منظم و تنظيم سوخت و ساز بدن به هورمون هاي تيروئيدي نيازمندند. به همين علت در بعضي کشورها در بدو تولد تست تنظيم تيروئيد از نوزادان به عمل مي آيد.
هيپوتالاموس تنظيم کننده سوخت هورمون هاي تيروئيدي است، به طوري که هورموني به نام TRH آزاد مي کند که به هيپوفيز رفته و هيپوفيز نيز هورمون Thyroid Stimulating Hormone)TSH )را به خون آزاد مي کند که اين هورمون هاي تيروئيدي را در خون آزاد کند. به همين دليل در مواقعي که سطح هورمون تيروئيد در بدن کاهش مي يابد، TSH بيشتري در خون ترشح مي شود و سطح آن در خون بالا مي رود. برعکس در پرکاري تروئيد که ميزان زيادي هورمون تيروئيدي (T3 و T4) در خون وجود دارد، TSH کمتري آزاد مي شود و سطح آن در خون کاهش مي يابد. البته در مراحل اوليه عملکرد نامناسب غده تيروئيد ممکن است حتي TSH نرمال باشد، ولي معمولا بعد از چند هفته TSH ميزان واقعي هورمون تيروئيد را منعکس مي کند. معمولا براي اطمينان، T3 و T4 کل پلاسما و T3 و T4 آزاد در آزمايشات اندازه گيري مي شوند.
غده تيروئيد ابتدا T4 و به مقدار خيلي ناچيزي T3 توليد مي کند. اکثر T3 موجود در خون به وسيله تبديل T4 به T3 در بافت احشايي حاصل مي شود.
T3 و T4 بعد از ساخته شدن در تيروئيد به وسيله پروتئين هايي نظير آلبومين و TBG و ترانس تيرتين در خون انتقال مي يابند.

تنها مقدار بسيار جزئي يعني حدود 1درصد هورمون هاي T3 و T4 به صورت آزاد در خون هستند و جالب اينجاست که فقط همين مقادير آزاد بر بافت ها مؤثر هستند. همچنين با وجودي که مقدار T3 آزاد بسيار کمتر از T4 آزاد است، ولي تأثير بيشتري بر نحوه مصرف انرژي توسط بدن دارد.

تيروئيد

تيروئيد يکي از اعضاي مهم سيستم اندوکرين بدن ما است که وظيفه توليد هورمون‌هاي تيروئيدي را برعهده دارد. اين هورمون‌ها نقش مهمي در رشد، توليد انرژي، متابوليسم، تنظيم دماي بدن و عملکرد اعضاي ديگر بدن دارند. بنابراين، هرگونه نقص يا اختلال در عملکرد تيروئيد مي‌تواند منجر به مشکلات جدي و گاهاً خطرناک براي سلامتي شخص شود. در اين مقاله، به بررسي اهميت تيروئيد، نحوه عملکرد آن، بيماري‌هاي مرتبط با آن و روش‌هاي درمان آنها مي‌پردازيم.

ساختار و عملکرد تيروئيد

تيروئيد يک غده به شکل پروانه در ناحيه گردن قرار دارد و دو لوب به هم پيوسته که تحت تاثير هورمون تيروپ داراي فعاليت بيشتر مي‌باشند. اين غده تيروئيدي هورمون‌هاي تيروئيدي مانند تيروکسين (T4) و تري‌يودوتيرونين (T3) توليد مي‌کند که نقش اساسي در تنظيم فعاليت هاي بدن دارند.

بيماري‌هاي تيروئيد

اختلالات تيروئيد ممکن است به دليل کمبود يا افزايش توليد هورمون‌هاي تيروئيدي رخ دهند. بيماري‌هاي متداول تيروئيد شامل هيپوتيروئيديسم (کمبود هورمون تيروئيدي) و هيپرتيروئيديسم (افزايش هورمون تيروئيدي) مي‌باشد.

عوامل خطر اختلالات تيروئيد

عواملي همچون ژنتيک، مصرف داروها، آلودگي محيطي و تغذيه نامناسب مي‌توانند به اختلالات تيروئيد منجر شوند. از آنجا که تيروئيد نقش مهمي در سلامتي بدن دارد، شناخت اين عوامل و پيشگيري از آنها از اهميت بالايي برخوردار است.

روش‌هاي تشخيص اختلالات تيروئيد

براي تشخيص اختلالات تيروئيد، از روش‌هاي مختلفي همچون تست هورمون‌هاي تيروئيدي، سونوگرافي و بيوپسي تيروئيد استفاده مي‌شود.

درمان اختلالات تيروئيد

درمان اختلالات تيروئيد بستگي به نوع بيماري و شدت آن دارد. از جمله روش‌هاي درماني براي هيپوتيروئيديسم مصرف هورمون تيروئيدي و براي هيپرتيروئيديسم استفاده از داروها يا درمان جراحي مي‌باشد.

پيشگيري از اختلالات تيروئيد

پيشگيري از اختلالات تيروئيد از طريق تغذيه سالم، ورزش منظم و مراقبت‌هاي پزشکي منظم امکان‌پذير است. همچنين، از مصرف مکمل‌هاي تيروئيدي و داروهاي براي حفظ سلامت تيروئيد مي‌توان استفاده نمود.

نتيجه‌گيري:

تيروئيد يکي از اعضاي حياتي بدن ما است که نقش مهمي در سلامتي و عملکرد بدن دارد. شناخت درست از عملکرد اين غده، نحوه پيشگيري و درمان اختلالات آن مي‌تواند به بهبود سلامتي عمومي و کيفيت زندگي افراد کمک کند. از اين رو، آگاهي از علم تيروئيد و رعايت نکات بهداشتي مرتبط با آن از اهميت بالايي برخوردار است.