آقطی سیاه ( انگو کولی ) Elderberry| بررسی همه جانبه درباره خواص دارویی این گیاه
آقطی سیاه ( انگو کولی ) Elderberry
به گزارش گروه گیاه شناسی مجله اینترنتی نو:
نام علمی Sambucus nigra
تركيبات شيميايي
خواص داروئي
طرز استفاده
مضرات
كليات گياه شناسي
آقطی سیاه که در همدان انگور کولی نامیده می شود از زمانهای قدیم مورد مصرف مردم بوده و از آن برای رفع امراض مختلف مانند دفع بلغم و صفرا استفاده می كرده اند .
آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نامیده می شود درختچه ای است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به 10 متر می رسد . این درختچه معمولا در کنار جاده ها و حاشیه جنگل ها و در نواحی مرطوب و سایه در می روید .
برگ آهای آن سبز رنگ ، بیضوی ، دندانه دار ، بیدره و مرکب از 5-7 برگچه می باشد اگر برگها شکسته و مالش داده شود بوی بدی از آن متصاعد می شود .
گلهای آن سفید و خوشه ای است که در اواخر بهار ظاهر می شود . میوه آقطی سیاه گوشتی ، ریز مانند انگور و برنگ آبی سیر می باشد .
قسمت مورد استفاده این درختچه گل ، برگ و پوست داخلی ساقه آن است .
آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان می روید .
تركيبات شيميايي
پوست این درختچه و برگ آن درای موادی مانند ساو بوسین Sambucine سامبو نیگرین Sambunigerine ، کولین ، سیکوتین Cicutine و مقدر کمی نیترات پتاسیم می باشد . د گلهای آن الدرین Elderine و مقدر کمی اسانس وجود دارد . میوه آقطی سیاه درای کریزان تمین Chrysanthemin ، مواد قندی ، اسانس ، صمغ ، اسید والزیانیک و اسید استیک می باش .
خواص داروئي
آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است . پوست ثانوی ( داخلی ) ساقه و ریشه آن از نظر طبی موثرترین قسمت های این گیاه است .
1- در درمان رماتسم و درد مفاصل موثر است .
2- ادرار آور است .
3- ملین و ضد یبوست می باشد و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است .
4- دم كرده برگهای خشک شده آن در رفع اسهال موثر است .
5-برای برطرف كردن درد و التیام بواسیر ، برگهای تازه این گیاه را له كرده و یا اینکه از آن پماد تهیه کنید و روی بواسیر دردناک بگذارید .
6- درمان کننده استسقاء یم باشد و آب اضافی را از بدن و از بین انساج خارج می سازد .
7- برای از بین بردن خارش بدن ، پوست ساقه آنرا در روغن بجوشانید و سپس آنرا صاف كرده و بگذارید سرد شود . این روغن را روی قسمت هایی که خارش درد بزنید .
8- برای جوشخوردن استخوان و مداوای شکستگی استخوان ، از دم كرده ریشه این درختچه استفاده کنید .
9- دم كرده گلهای خشک شده آقطی سیاه درمان کننده گریپ ، سرما خوردگی ، بیماریای دستگاه تنفسی و نقرس می باشد .
10- جوشانده گلهای خشک شده این گیاه برای معالجه برونشیت و ذات الجنب مفید است .
11- بخور گلهای آقطی سیاه برای درمان بیماریای سل مفید بوده و اخلاط چسبناک را از گلو خارج می سازد .
12- بیماریهای کلیه و مجاری ادرار را درمان می کند .
13- سنگ کلیه را خارج می سازد .
14- شیرمادران شیدره را زیادمی کند .
15- در درمان بیماریهای صرع مفید است .
16- جوشانده گلهای خشک شده آقطی سیاه را بصورت کمپرس روی زخم های اگزما بگذارید اثر مطلوب خواهد داشت .
17- خوردن یموه آقطی سیاه مالیده آن به سر باعث سیاه شدن مو و تقویت مو می شود .
18- جوشانده گلهای آقطی سیاه را روی سوختگی ها بگذارید و کمپرس کنید ف اثر شفابخش درد .
19- برای از بین بردن ورم چشم می توان چشم را با جوشانده گلهای این گیاه شستشو داد .
20- جوشانده برک این درخت آفت درختان و سبزیجات را از بین می برد .
21- اگر پوست حساس درید برای شستن صورت یا پاک مدرن آرایش از دم كرده آقطی سیاه استفاده کنید .
22- برای شادابی پوست صورت از بین بردن لکه ها و کک و مک می توان از ماسک زیر استفاده کدر :
گلهای خشک شده آقطی سیاه را دم کنید و مقدری پودر باقلای خشک را در ظرفی بریزید سپس دم رکده آقطی سیاه را روی آن ریخته و خمیری تهیه کنید . این خمیر را بصورت ماسک روی صورت بگذارید و پس از یک ربع ساعت بجوشانید این ماسک را هر روزه روی پوست خود بگذارید تا صورت را جوان و شاداب کند .
طرز استفاده
1) جوشانده : مقدر 60 گرم پوست ساقه ، برگ و یا میوه این درختچه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد . سپس آنرا صاف کنید .
2) شراب آقطی سیاه : 150 گرم پوست ساقه یا ریشه این گیاه را در یک لیتر آب شراب سفید ریخته وبگذارید بمدت 15 روز بماند البته هر روز آنرا هم بزنید . پس از اینمدت آنرا صاف كرده و در شیشه دربست نگهدری کنید . مقدر مصرف این شراب یک قاشق سوپخوری و سه بار در روز است .
3) سرکه آقطی سیاه : 10-20 گرم برگهای خشک شده این درختچه را در یک لیتر سرکه ریخته و بگذارید تا مدت دو هفته بماند و هر روز آنرا بهم بزنید . پس از این مدت آنرا صاف كرده و در شیشه دبست نگهدری کنید . مقدر مصرف این شراب سوپخوری و سه بار در روز است .
4) دم كرده آقطی سیاه : مقدر 100 گرم گل خشک شده این درختچه را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید . از این دم كرده یم توانید برای شستشوی زخم ها استفاده کنید .
5) شیره یا آب میوه : میوه های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیره آن خارج شود . مقدر مصرف این شیره یک قاشق چایخوری مخلوط در یک لیوان آب می باشد .
6) شراب آقطی سیاه : آب میوه را رگفته و با هم وزن آن قند مخلوط کنید . سپس این مخلوط را بجوشانید ا شربت غلیظی بدست آید .
مقدر مصرف این شربت یک قاشق غذا خوری قبل از هر غذا است
زندگینامه بازیگر فرامرز قریبیان
مضرات
استفاده زیاد از آقطی سیاه ممکن است باعث تهوع و همچنین ورم روده ها شود .
آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد مزاج حتما باید آنرا با عسل بخورند .
آقطی سیاه ( انگو کولی ) Elderberry
آقطی سیاه یا همان انگو کولی یک گیاه دارویی با ارزش است که در سالهای اخیر به عنوان یکی از مهمترین گیاهان دارویی شناخته شده است. این گیاه از خانواده آقطیان است و در اکثر نقاط جهان، به ویژه در مناطق معتدل و سرد، پراکنده است. آقطی سیاه به دلیل خواص دارویی و آنتی اکسیدانی که دارد، از دیرباز در طب سنتی برای درمان بیماریهای مختلف استفاده میشود.
خواص دارویی آقطی سیاه
آقطی سیاه دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و ضد ویروسی است که از آن به عنوان درمانی طبیعی برای سرماخوردگی، آنفولانزا و عفونتهای دیگر استفاده میشود. برخی تحقیقات نشان داده است که مصرف منظم آقطی سیاه میتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و از بیماریهای مختلفی نظیر سرطان و دیابت جلوگیری کند.
مواد موثره در آقطی سیاه
مواد موثره مهم آقطی سیاه شامل فلاونوئیدها، تاننها، اسیدهای آلی و ویتامین C است. این ترکیبات باعث ایجاد خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی آقطی سیاه میشوند که برای بهبود سلامتی عمومی بسیار مفید است.
کاربردهای دارویی آقطی سیاه
آقطی سیاه به عنوان یک گیاه دارویی چند کاربردی شناخته شده است. از جمله کاربردهای این گیاه میتوان به درمان سرماخوردگی، آنفولانزا، التهاب حلق و عفونتهای ویروسی اشاره کرد. همچنین، آقطی سیاه میتواند به عنوان یک ضد اکسیدان قوی عمل کرده و از آسیبهای اکسیداتیو بدن محافظت کند.
روشهای مصرف آقطی سیاه
آقطی سیاه میتواند به صورت عصاره، قرص، کپسول یا چای مصرف شود. مصرف منظم این گیاه میتواند به حفظ سلامتی عمومی کمک کند و از بیماریهای مختلف پیشگیری نماید.
موارد مصرف آقطی سیاه
از جمله موارد مصرف آقطی سیاه میتوان به درمان سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونتهای ویروسی، التهاب حلق، سرفه و گلو درد اشاره کرد. همچنین، آقطی سیاه میتواند در بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماریهای مختلف موثر باشد.
اثرات جانبی آقطی سیاه
اگرچه آقطی سیاه به طور کلی معتبر و بدون عوارض جانبی شناخته میشود، اما برخی افراد ممکن است به این گیاه حساسیت داشته باشند و عوارض ناخواسته نظیر حساسیت پوستی یا مشکلات گوارشی داشته باشند.
نتیجهگیری:
آقطی سیاه یکی از گیاهان دارویی با ارزش و خواص درمانی فراوان است که از آن به عنوان یک درمان طبیعی برای بیماریهای مختلف استفاده میشود. مصرف منظم این گیاه میتواند به حفظ سلامتی عمومی کمک کرده و از بیماریهای مختلف پیشگیری نماید. اما قبل از استفاده از آقطی سیاه، بهتر است ابتدا با پزشک مشورت کنید تا از عوارض جانبی و تداخلات ممکن با داروهای دیگر آگاه شوید.
منبع: مجله اینترنتی نو