دومین نمایشگاه بین‌المللی محیط‌زیست: همه به حفظ محیط‌زیست کمک کنیم!
با آغاز بیست و دومین نمایشگاه بین‌المللی محیط‌زیست در شهر آفتاب تهران و در حالی که پایتخت در روزهای آلوده‌ای به سر می‌برد، اهمیت موضوع حفاظت از محیط‌زیست بیش از پیش احساس می‌شود. آسمان خاکستری و مملو از آلاینده‌های خطرناک و کاهش کیفیت هوا در تهران، تصویری از بحران محیط‌زیستی کشور را به نمایش می‌گذارد که توجه به آن اجتناب‌ناپذیر است. این وضعیت موجب می‌شود که نمایشگاه محیط‌زیست، با توجه به شرایط خاص زیست‌محیطی کشور، تبدیل به محلی برای آگاهی‌بخشی و تبادل نظر در خصوص مشکلات و راهکارهای حل بحران‌های محیط‌زیستی گردد.
محیط‌زیست که تا چندی پیش ممکن بود به عنوان یک مقوله فرعی یا فانتزی در نظر گرفته شود، اکنون به یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های جهانی تبدیل شده است. تغییرات اقلیمی، آلودگی هوا، کاهش منابع آب، و نابودی گونه‌های گیاهی و جانوری، همگی پیامدهای نگران‌کننده‌ای هستند که هر یک از ما به نوعی در آن‌ها سهیم بوده‌ایم. در چنین شرایطی، برگزاری نمایشگاه‌هایی مانند نمایشگاه محیط‌زیست، فرصتی را فراهم می‌کند تا فعالان این حوزه، دستاوردها و فناوری‌های جدید را معرفی کرده و بر اهمیت حفاظت از منابع طبیعی و تجدیدپذیر تأکید کنند.
در نمایشگاه امسال، بیش از 25 شرکت دانش‌بنیان در حوزه پسماند و کاهش مصرف انرژی، و 80 سمن فعال در زمینه محیط‌زیست حضور دارند که هرکدام به دنبال معرفی ابتکارات و نوآوری‌های خود برای مقابله با بحران‌های زیست‌محیطی هستند. این فضا همچنین بستر مناسبی برای تبادل تجربیات بین‌المللی فراهم آورده است. حضور سازمان‌های بین‌المللی مانند دفتر یونسکو و کنوانسیون‌های بین‌المللی محیط‌زیست، فرصتی است تا در سطح جهانی، همکاری‌های بیشتری در راستای حفاظت از محیط‌زیست شکل گیرد. علاوه بر این، غرفه‌های نمایشگاهی با جلوه‌های هنری و خلاقانه، پیام‌های زیست‌محیطی را به بازدیدکنندگان منتقل می‌کنند و آگاهی جامعه را نسبت به اهمیت حفظ محیط‌زیست افزایش می‌دهند.
چالش‌های محیط‌زیستی
با این حال، چالش‌های محیط‌زیستی تنها با قوانین و مقررات محقق نمی‌شود. بر اساس گفته‌های مقامات کشور، حفاظت از محیط‌زیست نیازمند یک عزم ملی است که تمامی بخش‌ها و ارکان جامعه، از دولت و مجلس گرفته تا سازمان‌های مردم‌نهاد و بخش خصوصی، در آن مشارکت داشته باشند. محیط‌زیست مقوله‌ای نیست که به تنهایی توسط یک نهاد حل شود، بلکه همه ما در برابر نسل‌های آینده مسئولیت داریم. اجرای قوانین به تنهایی کافی نیست و باید با بازنگری در ضوابط و همکاری همه‌جانبه، گام‌های مؤثری در راستای حل مشکلات محیط‌زیستی برداریم.
در این راستا، برگزاری نمایشگاه‌های محیط‌زیست در سراسر جهان، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، می‌تواند به عنوان یک ابزار مؤثر برای تبادل دانش و تجربیات، و همچنین افزایش آگاهی عمومی و مشارکت فعالان اقتصادی و اجتماعی در مسائل زیست‌محیطی مطرح شود. با این حال، اگرچه این نمایشگاه‌ها اهمیت زیادی دارند، باید در کنار آن‌ها برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تر و نظارت‌های جدی‌تری در زمینه رعایت قوانین زیست‌محیطی اعمال شود تا از بهبود وضعیت زیست‌محیطی اطمینان حاصل شود.
بیست و دومین نمایشگاه بین‌المللی محیط‌زیست، که در روزهای آلوده تهران برپا شده است، بیانگر شرایط بحرانی محیط‌زیستی کشور و ضرورت اقدام فوری برای حل این بحران‌هاست. آلودگی هوا در تهران که این روزها به حد بحران رسیده است، مردم را به سمت استفاده از فناوری‌های نوین و پایدار سوق می‌دهد. این وضعیت، بر اهمیت و ضرورت برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی افزوده است؛ چرا که این نمایشگاه‌ها نه تنها به معرفی دستاوردهای جدید و نوآوری‌های علمی در حوزه محیط‌زیست می‌پردازند، بلکه فضایی را برای تبادل اطلاعات و دانش میان کشورها و فعالان محیط‌زیستی فراهم می‌کنند.
نکات مثبت نمایشگاه محیط‌زیست امسال
همچنین یکی از نکات مثبت نمایشگاه محیط‌زیست امسال، حضور ۲۵ شرکت دانش‌بنیان فعال در حوزه پسماند و کاهش مصرف انرژی است که دستاوردهای خود را در این زمینه به نمایش گذاشته‌اند. این فناوری‌ها، با توجه به رشد سریع جمعیت و افزایش مصرف منابع طبیعی، می‌توانند راهکارهای مؤثری برای کاهش فشار بر محیط‌زیست و مصرف بهینه انرژی ارائه دهند. در کنار آن، حضور ۸۰ سازمان مردم‌نهاد (سمن) فعال در حوزه محیط‌زیست که در نمایشگاه مشارکت دارند، نویدبخش رویکردی گسترده‌تر و مردمی در حل بحران‌های زیست‌محیطی است.
این نمایشگاه‌ها علاوه بر معرفی تکنولوژی‌ها و نوآوری‌ها، فرصتی را برای مشارکت همه جانبه مردم و دولت‌ها فراهم می‌آورد. در این نمایشگاه، غرفه‌هایی طراحی شده‌اند که پیام‌های محیط‌زیستی را به نمایش می‌گذارند و آگاهی عمومی را در خصوص خطرات تغییرات اقلیمی و آلودگی هوا افزایش می‌دهند. به عنوان مثال، نمایشگاهی از حیوانات چوبی و گیاهان مصنوعی که برای نشان دادن اهمیت حفظ تنوع زیستی ایجاد شده‌اند، نشان‌دهنده اهمیت حساسیت‌های زیست‌محیطی است. این نمادها پیامی واضح دارند: اگر محیط‌زیست و گونه‌های زیستی آن نابود شوند، ادامه حیات بشر در زمین با تهدیدهای جدی مواجه خواهد شد.
در عین حال، به نظر می‌رسد که قوانین و مقررات موجود برای مقابله با بحران‌های محیط‌زیستی به تنهایی کافی نیستند. در حالی که قوانین موجود به وضوح مسئولیت‌ها را مشخص می‌کنند، اغلب این قوانین در عمل اجرایی نمی‌شوند و فشارهای اقتصادی و صنعتی مانع از عملی شدن آن‌ها می‌شود. این موضوع موجب شده است که محیط‌زیست همچنان در معرض خطرات مختلف قرار گیرد. به گفته کارشناسان، برای حل این مشکل، نیاز به بازنگری و تقویت قوانین زیست‌محیطی و مقابله جدی‌تر با تخلفات زیست‌محیطی داریم.
برگزاری نمایشگاه‌های محیط‌زیست می‌تواند
در این راستا، معاون اول رئیس‌جمهور در مراسم افتتاحیه نمایشگاه محیط‌زیست بر لزوم عزم ملی برای حل بحران‌های زیست‌محیطی تأکید کرد و اظهار داشت که باید یک استراتژی جامع و هماهنگ برای حل مشکلات زیست‌محیطی در کشور ایجاد شود. او همچنین بر لزوم بازنگری در قوانین و افزایش نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در فرهنگ‌سازی و اجرای این قوانین تأکید کرد. به نظر می‌رسد که حمایت و مشارکت فعال این سازمان‌ها در کنار بخش‌های دولتی می‌تواند به اجرای مؤثرتر قوانین و راهکارهای زیست‌محیطی کمک کند.
در نهایت، به نظر می‌رسد که نمایشگاه محیط‌زیست به‌ویژه در شرایط کنونی می‌تواند فرصتی مناسب برای تبادل تجربیات و ارتقاء آگاهی عمومی باشد. مشارکت فعال تمامی افراد جامعه در این راستا ضروری است، زیرا محیط‌زیست به هیچ‌وجه موضوعی نیست که فقط به دولت‌ها یا سازمان‌های خاصی مربوط باشد. هر فرد باید سهم خود را در حفظ و بهبود محیط‌زیست ایفا کند تا شاهد تغییرات مثبت در این زمینه باشیم. در واقع، این نمایشگاه‌ها فقط برای معرفی فناوری‌ها نیستند، بلکه برای ایجاد هم‌افزایی بین بخش‌های مختلف جامعه در جهت حفظ محیط‌زیست و مقابله با بحران‌ها برگزار می‌شوند.
به طور کلی، برگزاری نمایشگاه‌های محیط‌زیست می‌تواند به عنوان یک پلتفرم برای آموزش و آگاهی‌بخشی در راستای حفاظت از محیط‌زیست و توسعه پایدار عمل کند. البته این نمایشگاه‌ها به تنهایی نمی‌توانند تمامی مشکلات محیط‌زیستی را حل کنند، اما می‌توانند به عنوان کاتالیزوری برای اقدام‌های بزرگتر و همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه عمل کنند. از این رو، می‌توان امیدوار بود که برگزاری نمایشگاه‌های مشابه در آینده نه تنها موجب افزایش آگاهی عمومی می‌شود، بلکه با ایجاد فرصت‌های جدید برای همکاری بین‌المللی، به حل بحران‌های محیط‌زیستی کشورها کمک خواهد کرد.
نوشته های مشابه
