شبکه تلویزیونی «تیآرتی» ترکیه که اخیراً بخش فارسی زبان خود را راهاندازی کرده است، بهعنوان یک ابزار رسانهای در تلاش است تا نگاه ایرانیها به مسائل منطقهای و سیاسی تغییر دهد. مصطفی انتظاری، پژوهشگر رسانه و مدرس علوم سیاسی، در گفتوگو با ایرنا تأکید میکند که این شبکه ابتدا در زمینه گردشگری و فرهنگی فعالیت کرده و بهطور غیرمستقیم در پی افزایش ارتباطات بین ایران و ترکیه است. اما با گذشت زمان، این شبکه بهطور واضحتر وارد عرصههای سیاسی و امنیتی شده و اقداماتی را انجام میدهد که میتواند در تضاد با منافع ملی ایران قرار گیرد.
نیابتی بودن رسانهها در عرصه سیاست
انتظاری در ادامه توضیح میدهد که همانطور که کشورها برای پیشبرد منافع خود از گروههای نیابتی نظامی و امنیتی استفاده میکنند، در عرصه رسانه نیز از ابزارهای مشابه بهره میبرند. زبان فارسی یکی از جذابترین زبانها برای رسانههای خارجی است چرا که میتواند مخاطبان زیادی از ایران، افغانستان و تاجیکستان جذب کند. این رسانهها تلاش دارند تا با ارائه اخبار و تحلیلهای خاص، دیدگاههای سیاسی و اجتماعی را در میان ایرانیان تغییر دهند و نوعی همراستایی با منافع کشورهای دیگر، بهویژه ترکیه، ایجاد کنند.
ترویج اشتراکات فرهنگی و سیاستهای ترکیه
یکی از رویکردهای کلیدی شبکه تیآرتی فارسی، تأکید بر اشتراکات فرهنگی میان ایران و ترکیه است. این شبکه با استفاده از سریالهای ترکیهای و سبک زندگی مشترک، سعی دارد به مخاطب ایرانی این پیام را منتقل کند که ایران و ترکیه از نظر فرهنگی و تاریخی نزدیکی زیادی دارند و باید روابط دوستانهای با یکدیگر داشته باشند. اما به گفته انتظاری، این رویکرد در نهایت میتواند زمینهساز تغییر نگاه ایرانیان به اقدامات سیاسی ترکیه در منطقه شود. به ویژه در مواردی که این اقدامات با منافع ملی ایران در تضاد قرار گیرد، مثل نقش ترکیه در بحران سوریه یا مسائل مرتبط با امنیت منطقهای.
در واقع، شبکه تیآرتی فارسی با بهرهگیری از رویکردهای نرمافزاری در رسانه، بهویژه از طریق برنامههای فرهنگی و خبری، تلاش دارد تا از حساسیتهای موجود درباره دخالتهای ترکیه در سیاستهای منطقهای ایران بکاهد و دیدگاههای مثبتتری نسبت به این کشور در میان ایرانیان ایجاد کند.
ترویج سیاستهای ترکیه در قالب رسانهای
مصطفی انتظاری در ادامه به این نکته اشاره میکند که شبکه تیآرتی فارسی در تلاش است تا از طریق ایجاد فضایی مثبت و بیطرفانه، اقدامات ترکیه را در منطقه بهویژه در زمینههای سیاسی و امنیتی توجیه کند. این شبکه، با استفاده از زبان نرم و جاذبههای فرهنگی، قصد دارد تا مردم ایران را از خطرات و تبعات دخالتهای ترکیه در مسائل منطقهای بیخبر نگه دارد و آنها را نسبت به سیاستهای ترکیه بیتفاوت کند. در واقع، هدف این شبکه رسانهای، حساسیتزدایی از اقداماتی است که میتواند منافع ایران را تهدید کند.
تغییر نگاه ایرانیان به تحولات منطقهای
انتظاری با اشاره به اینکه این رسانه بهطور مشخص در پی تغییر نگاه ایرانیها به تحولات سیاسی و امنیتی منطقه است، تأکید میکند که طی دو دهه گذشته، رسانههای غربی و رسانههای تحت حمایت دولتهای منطقهای بهویژه ترکیه، موفق شدهاند نگاه بخش زیادی از ایرانیان را نسبت به اتفاقات منطقه تغییر دهند. وی معتقد است که رسانههایی مانند تیآرتی فارسی با تمرکز بر اشتراکات فرهنگی و تاریخی ایران و ترکیه، تلاش میکنند تا تحولات سوریه و دیگر بحرانهای منطقهای را بهگونهای نشان دهند که ایران نباید در آنها دخالت کند و باید به این تحولات بهعنوان یک روند طبیعی نگاه کند.
اثرات بلندمدت فعالیت رسانهای تیآرتی فارسی
با توجه به گسترش فعالیتهای شبکه تیآرتی فارسی در ایران، انتظاری هشدار میدهد که این رسانهها میتوانند بهطور پنهانی بر افکار عمومی تأثیر بگذارند و در آینده نهچندان دور، دیدگاههای جدیدی را در خصوص تحولات منطقهای و سیاستهای ترکیه در میان مردم ایران رواج دهند. بهویژه که در حال حاضر این شبکهها در حال گسترش برنامههای خبری و تحلیلی خود هستند و بهطور مشخص وارد مسائل سیاسی و امنیتی شدهاند. این امر میتواند منجر به کاهش حساسیت ایرانیان نسبت به تهدیدات امنیتی و سیاسی در منطقه شود و در نهایت منافع ملی ایران را تحتالشعاع قرار دهد.
همراستایی سیاستهای ترکیه با منافع برخی ایرانیان
انتظاری همچنین اشاره میکند که شبکه تیآرتی فارسی به نوعی با تاکید بر منافع اقتصادی و تجاری بین ایران و ترکیه، در تلاش است تا برنامههای سیاسی این کشور را بهگونهای در نظر ایرانیها خوشایند جلوه دهد. بهعنوان مثال، این شبکه به ترویج روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور پرداخته و تلاش میکند تا پیشرفت اقتصادی ترکیه را به نفع برخی از ایرانیان معرفی کند. این پیام که رشد اقتصادی ترکیه میتواند منافع اقتصادی برای ایرانیها بهویژه در حوزههایی مانند گردشگری و سرمایهگذاری داشته باشد، بهطور غیرمستقیم به تقویت سیاستهای ترکیه در منطقه کمک میکند.
ایجاد فضای بیطرفانه برای سیاستهای منطقهای ترکیه
یکی از اهداف اصلی تیآرتی فارسی، ایجاد فضای بیطرفانه و حتی مثبت نسبت به سیاستهای منطقهای ترکیه است. این شبکه تلاش دارد تا از طریق پوشش خبری و تحلیلی، سیاستهای ترکیه را بهویژه در خصوص بحران سوریه، پروژههای امنیتی در منطقه، و حضور نظامی در کشورهای همسایه بهطور غیرمستقیم ترویج کند. انتظاری به این نکته اشاره میکند که در شرایطی که سیاستهای ترکیه ممکن است منافع ملی ایران را به چالش بکشد، چنین رسانههایی به دنبال ارائه تصوری غلط از این تحولات بهمنظور کاهش حساسیت ایرانیها نسبت به تهدیدات ترکیه هستند.
تاثیرات فرهنگی و اجتماعی سریالهای ترکیهای در ایران
یکی از مهمترین ابزاری که شبکه تیآرتی فارسی برای دستیابی به اهداف خود استفاده میکند، سریالهای ترکیهای هستند. این سریالها، که سالهاست در ایران طرفداران زیادی پیدا کردهاند، نقش زیادی در شکلدهی به دیدگاههای اجتماعی و فرهنگی مردم ایران دارند. انتظاری توضیح میدهد که این سریالها بهعنوان ابزاری نرم، به ترویج سبک زندگی ترکیهای و نمایش اشتراکات فرهنگی دو کشور پرداخته و در حال حاضر، با ورود به عرصههای خبری و تحلیلی، وارد لایههای عمیقتری از سیاست شدهاند. هدف اصلی این سریالها این است که روابط فرهنگی دو کشور را نزد مردم ایران تقویت کنند و زمینهساز پذیرش سیاستهای ترکیه در مسائل منطقهای شوند.
داروهای بیهوشی معروف در اتاق عمل
ویتامینهای محلول در چربی و نقش آنها در سلامت انسان
لوپوس: شناخت، علل، علائم و درمان