افزایش قیمت کیوی در بازار شب عید؛ کاهش تولید مقصر است؟
در روزهای پایانی سال، افزایش قیمت و کمبود کیوی به یکی از چالش‌های اساسی برای شهروندان مازندرانی تبدیل شده است. این میوه که همواره جزو محصولات پرطرفدار شب عید محسوب می‌شود، امسال به دلیل کاهش تولید، با افزایش قیمت مواجه شده و دسترسی به آن برای بسیاری از خانوارها دشوار شده است.
بر اساس گزارش‌های دریافتی از باغداران و مسئولان کشاورزی، میزان تولید کیوی در غرب مازندران نسبت به سال گذشته بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش داشته است. این کاهش تولید، ناشی از عوامل مختلفی مانند تغییرات اقلیمی، سرمازدگی باغ‌ها در فصل پاییز و کاهش بارندگی بوده که بر میزان برداشت محصول تأثیر مستقیم گذاشته است.
رییس اداره جهاد کشاورزی تنکابن با تأیید این موضوع اعلام کرده که شرایط جوی نامناسب، از جمله سرمای زودرس و بارندگی‌های مداوم، باعث کاهش کیفیت و کمیت تولید کیوی در سال جاری شده است. از سوی دیگر، افزایش هزینه‌های تولید، از جمله هزینه‌های کود، سموم کشاورزی و نیروی کار، نیز بر قیمت این محصول در بازار تأثیرگذار بوده است.
علاوه بر کاهش تولید، صادرات کیوی نیز یکی دیگر از عوامل گرانی این میوه محسوب می‌شود. بسیاری از تولیدکنندگان، به دلیل تقاضای بالای بازارهای خارجی، ترجیح داده‌اند که محصولات خود را صادر کنند، که این امر عرضه داخلی را کاهش داده و منجر به افزایش قیمت در بازارهای داخلی شده است.
با توجه به این شرایط، کارشناسان بازار پیش‌بینی می‌کنند که قیمت کیوی تا پایان تعطیلات نوروز همچنان در سطح بالایی باقی بماند. در همین راستا، برخی از مسئولان پیشنهاد کرده‌اند که برای کنترل قیمت‌ها و جلوگیری از کمبود این محصول، نظارت بیشتری بر صادرات و توزیع آن صورت گیرد.
در شرایط فعلی، شهروندان امیدوارند که با ورود میوه‌های جایگزین و افزایش عرضه محصولات داخلی، قیمت کیوی و سایر میوه‌های شب عید به تعادل برسد. با این حال، کاهش تولید و افزایش هزینه‌های باغداران، چالشی است که همچنان بر سر راه تولید و عرضه این میوه پرطرفدار قرار دارد.
دلایل کاهش تولید و تأثیرات آن بر بازار کیوی
یکی از دلایل اصلی کاهش تولید کیوی در مازندران، تغییرات ناگهانی آب‌وهوا است. سرمای شدید پاییزه، بارش‌های سنگین و تگرگ، تأثیر مستقیمی بر درختان کیوی گذاشته و موجب کاهش گل‌دهی و در نتیجه کاهش محصول شده است. این شرایط، علاوه بر کاهش میزان تولید، باعث افت کیفیت کیوی‌های برداشت‌شده نیز شده است.
از سوی دیگر، باغداران مازندرانی با چالش‌های متعددی در تأمین نهاده‌های کشاورزی مواجه هستند. افزایش قیمت کود، سموم و هزینه‌های نگهداری باغات، فشار زیادی بر تولیدکنندگان وارد کرده است. بسیاری از باغداران به دلیل این هزینه‌های سنگین، سطح زیر کشت خود را کاهش داده یا از سرمایه‌گذاری بیشتر در این حوزه خودداری کرده‌اند.
مشکل دیگری که در بازار کیوی امسال مشاهده می‌شود، نقش واسطه‌ها و دلالان است. در حالی که باغداران محصول خود را با قیمت نسبتا پایین‌تری به فروش می‌رسانند، این میوه پس از ورود به بازار، با افزایش قیمت چشمگیری عرضه می‌شود. برخی کارشناسان معتقدند که نبود نظارت کافی بر فرآیند توزیع و فروش، یکی از دلایل افزایش بی‌رویه قیمت کیوی است.
همچنین، تقاضای بالا در بازارهای خارجی باعث شده که بخش زیادی از محصول تولیدی مازندران به کشورهای دیگر صادر شود. صادرات کیوی به کشورهایی مانند روسیه، هند و کشورهای حوزه خلیج‌فارس، گرچه از نظر اقتصادی به سود تولیدکنندگان است، اما در مقابل، عرضه داخلی را کاهش داده و موجب گرانی این محصول در بازار شب عید شده است.
در این میان، برخی از باغداران به دنبال روش‌های جایگزین برای افزایش بهره‌وری باغ‌های خود هستند. استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری، اصلاح نژاد و مقاوم‌سازی درختان در برابر تغییرات جوی، از جمله اقداماتی است که می‌تواند در سال‌های آینده به افزایش تولید کیوی کمک کند. با این حال، اجرای این طرح‌ها نیازمند حمایت بیشتر از سوی دولت و نهادهای مرتبط است.
در نهایت، اگرچه کیوی یکی از میوه‌های محبوب و پرمصرف در ایران به شمار می‌رود، اما نوسانات بازار، افزایش هزینه‌های تولید و چالش‌های صادراتی، همگی عواملی هستند که بر قیمت و دسترسی آن تأثیر گذاشته‌اند. حالا باید دید که آیا با ورود میوه‌های جایگزین یا سیاست‌های تنظیم بازار، قیمت کیوی متعادل خواهد شد یا خیر.
