✍️ ۹۰ درصد کتاب‌های دفاع مقدس سفارشی‌اند؛ کمبود خلاقیت در ادبیات جنگ
📚 رمان جدید مهدی رسولی؛ روایتی متفاوت از غواص‌های جنگ
مهدی رسولی، نویسنده شناخته‌شده حوزه دفاع مقدس، در گفت‌وگو با خبرنگار کتاب ایرنا از پایان نگارش رمان جدید خود تا پیش از برگزاری سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران خبر داد. وی اظهار کرد که به دلیل تکمیل نشدن مراحل پایانی کتاب، این اثر در نمایشگاه امسال عرضه نخواهد شد.
رمان تازه رسولی به موضوعی کمتر پرداخته‌شده در ادبیات جنگ اختصاص دارد؛ غواص‌های وزارت نفت که در دوران جنگ ایران و عراق برای مهار آتش چاه‌های نفتی زیر بمباران دشمن تلاش می‌کردند.
🔥 روایت خاموش قهرمانان نفتی جنگ
رسولی با تأکید بر زوایای نادیده گرفته‌شده در جنگ گفت:
«غواص‌ها برای خاموش کردن آتش چاه‌های نفت زیر آتش مستقیم دشمن به دریا می‌رفتند. این عملیات بسیار طاقت‌فرسا بود و بسیاری از آن‌ها در اثر فشار کاری دچار آسیب‌های جدی شدند.»
وی تأکید کرد که ادبیات معاصر ایران به ندرت به این فداکاری‌ها پرداخته است و خلأ بزرگی در این زمینه وجود دارد.
📖 «شکارچیان ماه»؛ شاهکار بایرامی از نگاه رسولی
در بخش دیگری از این گفت‌وگو، رسولی به بررسی آثار ادبی حوزه دفاع مقدس پرداخت و رمان «شکارچیان ماه» نوشته محمدرضا بایرامی را یکی از بهترین آثار این حوزه دانست. او گفت:
«اگر بایرامی نویسنده خارجی بود، آثارش بسیار بیشتر دیده می‌شد. متأسفانه مخاطب ایرانی به آثار خارجی توجه بیشتری دارد و این مشکل در بسیاری از بخش‌ها از جمله فوتبال نیز دیده می‌شود.»
رسولی معتقد است که قدرت تخیل و زبان ادبی بایرامی باعث شده این رمان از نظر ادبیت بر ارزش تاریخی‌اش پیشی بگیرد.
🧑🏫 درباره شخصیت‌های «شکارچیان ماه»
این رمان داستان صابر سلوکی، جوانی از نازی‌آباد تهران با اصالت تاکستانی را روایت می‌کند. صابر که پشت کنکور مانده است، همراه دوستش یوسف راهی جبهه می‌شود؛ اما یوسف خیلی زود در همان اوایل جنگ شهید می‌شود.
به گفته رسولی، بایرامی در این رمان واقعیت‌های دیده‌شده و شنیده‌شده خود را با تخیل ادبی درآمیخته و همین امر، اثر را بسیار تأثیرگذار کرده است.
📝 نقد کتاب‌های دفاع مقدس؛ ۹۰ درصد سفارشی‌اند!
رسولی در بخش پایانی گفت‌وگو به تحلیل کلی بازار کتاب‌های دفاع مقدس پرداخت و گفت:
«حدود ۹۰ درصد آثار این حوزه سفارشی هستند و از سوی نهادها یا سازمان‌های خاص به نویسندگان پیشنهاد می‌شوند. در این موارد، نویسنده اثر را تولید می‌کند، نه خلق.»
او تأکید کرد که تنها ۵ تا ۱۰ درصد آثار دفاع مقدس به صورت آزاد، خلاقانه و با دغدغه شخصی نویسنده نوشته می‌شوند. نمونه‌هایی مانند آثار رضا امیرخانی و خود بایرامی که معمولاً بدون حمایت دولتی خلق می‌شوند و بازار خوبی هم دارند.
💬 نتیجه‌گیری: خلاقیت حلقه مفقوده ادبیات دفاع مقدس
در جمع‌بندی صحبت‌های رسولی می‌توان گفت که ادبیات دفاع مقدس با وجود تولیدات فراوان، هنوز درگیر یک بحران جدی خلاقیت و نگاه هنرمندانه است. به گفته این نویسنده، موضوعات بکر و انسانی در دل جنگ بسیارند که تاکنون یا نادیده گرفته شده‌اند یا به شکل شعاری و سطحی روایت شده‌اند.
رسولی با نگارش رمان جدیدش درباره غواص‌های نفتی، تلاش دارد بخشی از تاریخ پنهان جنگ را به مخاطب معرفی کند؛ بخشی که شاید اگر توسط نویسندگان دغدغه‌مند و مستقل دیده شود، ادبیات دفاع مقدس را دگرگون کند.
❓سؤالات متداول
✅ آیا رمان جدید مهدی رسولی در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شود؟
خیر، به دلیل ناتمام بودن مراحل نهایی کتاب، این اثر در نمایشگاه امسال عرضه نخواهد شد.
✅ محور اصلی رمان جدید رسولی چیست؟
موضوع آن غواص‌های وزارت نفت در دوران جنگ ایران و عراق است که وظیفه مهار آتش چاه‌های نفتی را داشتند.
✅ مهم‌ترین انتقاد رسولی به ادبیات دفاع مقدس چیست؟
وی معتقد است که ۹۰ درصد آثار این حوزه سفارشی هستند و فاقد خلاقیت و نبوغ فردی‌اند.
رئیس مجلس خواستار تسریع در ارسال
