فرشچیان؛ پیونددهنده حماسه، عرفان و رنگ در نقاشی ایرانی

به گزارش مجله خبری نو به نقل از خبرگزاری مهر، مراسم بزرگداشت استاد محمود فرشچیان، مینیاتوریست برجسته ایرانی، در تالار ابن سینای وین برگزار شد. این مراسم به همت رایزنی فرهنگی ایران در اتریش برگزار شد و جمعی از هنرشناسان، استادان دانشگاه و علاقه‌مندان به هنر ایرانی در آن حضور داشتند.

این مراسم با عنوان «شاعر رنگ و عشق» برگزار شد. بهمن نامور مطلق، بنیان‌گذار دانشگاه استاد فرشچیان، رئیس سابق فرهنگستان ملی هنر ایران و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، در سخنرانی افتتاحیه گفت: استاد فرشچیان از افراد نادر و تأثیرگذار در عرصه نگارگری ایرانی بود. وی انسانی وارسته و فروتن بود و به یاری هنرمندان نیازمند می‌شتافت.

نامور مطلق افزود: استاد فرشچیان هنرمندان با مشکلات اقتصادی را شناسایی و به آن‌ها کمک مالی می‌کرد. آثار او ترکیبی از حماسه، اسطوره، معنویت و آئین است و نگرشی پیوندی داشت. او از مکتب اصفهان آغاز کرد و با آشنایی با مکاتب دیگر و تأثیرپذیری از اروپا، به زیبایی‌شناسی جهانی رسید.

نامور مطلق تصریح کرد: نمایشگاه‌های استاد فرشچیان در کشورهای مختلف نشان از موفقیت او دارد. وی همیشه دانش‌آموز هنر بود و بر آموزش تأکید داشت. به همین دلیل دانشگاهی به نام او در ایران تأسیس شد.

استاد گلمر کمپینگر خطیبی، پژوهشگر و مدرس معماری در دانشگاه وین، سخنران دوم این نشست بود. او استاد فرشچیان را هنرمندی بی‌نظیر دانست که توانسته میان سنت‌های اصیل ایرانی و جریان‌های مدرن هنری جهان پیوند ایجاد کند.

خطیبی با اشاره به زندگی و مسیر هنری استاد فرشچیان گفت: عشق او به نقاشی از کودکی آغاز شد. اقامت او در وین و تحصیل در آکادمی هنرهای زیبای این شهر در دهه ۱۹۵۰ تأثیر مهمی در شکل‌گیری سبک شخصی او داشت.

به گفته خطیبی، فرشچیان در آن دوران با استاد پاریس گوترلو آشنا شد و از هنر غربی الهام گرفت. او همچنین به دو حادثه مهم در زندگی استاد اشاره کرد که الهام‌بخش پیکره‌های معلق و حرکت‌های چرخان در آثارش بوده‌اند.

خطیبی در ادامه گفت: در آثار فرشچیان می‌توان تأثیری از نقاشی‌های مذهبی سقف کلیساها مشاهده کرد. او چهره‌های فرشته‌مانند در آثار فرشچیان را نماد عشق و احترام او به مادر و همسرش دانست.

استاد محمد مستاندهی، نقاش ایرانی، در ادامه نشست اظهار داشت: آشنایی با آثار استاد فرشچیان در دوران راهنمایی، شوق من به نقاشی را برانگیخت. او با مطالعه آثار هنرمندان بزرگ، تلفیقی از نگارگری ایرانی با رمانتیسم ایجاد کرد.

وی تاکید کرد: فرشچیان تحولی بزرگ در نگارگری ایجاد کرد و با الهام از حافظ و سعدی، مضامین عاشقانه را در قالبی نو عرضه داشت. فرشچیان دارایی پدرش را صرف یادگیری کرد و با ریشه در سنت، آن را به جهان معاصر برد.

استاد فرگل لیلا خطیبی، نقاش ایرانی، مدرس و پژوهشگر هنر و از شاگردان استاد فرشچیان، با یادآوری دوران شاگردی‌اش گفت: استاد فرشچیان شناخته‌شده‌ترین مینیاتوریست ایران در عرصه ملی و بین‌المللی بود و هنر سنتی را به عموم مردم برد.

وی خاطرنشان کرد: نوآوری در تکنیک و مضمون، از ویژگی‌های برجسته استاد فرشچیان بود. در کلاس‌ها، با مهربانی و دقت، تکنیک‌هایی مانند رنگ‌گذاری و قلم‌گیری را آموزش می‌دادند.

محمد هاشمی، پژوهشگر و مدرس فلسفه هنر، به بررسی فلسفی آثار استاد فرشچیان پرداخت و گفت: بخش‌هایی از آثار استاد فرشچیان با مبانی سنت‌گرایی در حکمت هنر اسلامی سازگار است.

وی افزود: هنرمند در این چارچوب، تجلی تصویر الهی است و با رمز و راز، پلی به سوی خداوند می‌سازد.

رضا غلامی، استاد دانشگاه و رایزن فرهنگی ایران در اتریش، سخنران پایانی بود. او گفت: استاد فرشچیان در زیست-جهانی روحانی زندگی می‌کرد و با رنگ‌ها و خطوط، مانند شاعران بزرگ سخن می‌گفت.

غلامی افزود: استاد فرشچیان عرفان و نقاشی را پیوند داد و با پاکی دل، سلوکی روحانی آغاز کرد. او ایران‌دوستی عمیقی داشت و به جوانان توصیه می‌کرد برای پیشرفت میهن تلاش کنند.

در این مراسم، نمایشگاه گزیده‌ای از آثار منتخب مرحوم استاد فرشچیان نیز به نمایش درآمد.

این مراسم با پخش موسیقی سنتی ایرانی پایان یافت. این مراسم به همت رایزنی فرهنگی ایران در اتریش برگزار شد.

منبع: خبرگزاری مهر