قیمت تضمینی گندم هنوز رسمی نشده است
به گزارش وبسایت مجله خبری نو، گندم به عنوان مهم‌ترین محصول استراتژیک کشور و پایه اصلی امنیت غذایی، در حال حاضر با چالش‌های جدی در عرصه تولید، تأمین و سیاست‌گذاری مواجه است.
کاهش تولید، هزینه‌های بالای نهاده‌ها، اختلاف بر سر قیمت تضمینی و تأخیر در پرداخت مطالبات گندمکاران، از جمله محورهای اصلی بحران در این حوزه به شمار می‌رود. طبق اعلام بنیاد ملی گندمکاران، میزان تولید در برخی مناطق نسبت به سال گذشته بین ۳۰ تا ۳۵ درصد افت داشته است. کارشناسان معتقدند کاهش منابع آبی و عدم استفاده بهینه از الگوهای کشت، دستیابی به خودکفایی پایدار در تولید گندم را با تردید جدی روبه‌رو کرده است.
از سوی دیگر، افزایش هزینه‌های تولید از جمله قیمت کود، سموم، بذر، ماشین‌آلات و هزینه حمل‌ونقل، فشار مالی سنگینی بر کشاورزان وارد کرده است. بسیاری از گندمکاران می‌گویند قیمت خرید تضمینی گندم با هزینه واقعی تولید همخوانی ندارد و همین موضوع انگیزه تولید را کاهش داده است.
با وجود آنکه دولت قیمت خرید تضمینی گندم را برای سال جاری افزایش داده، اما همچنان فاصله قابل توجهی میان هزینه تمام‌شده و نرخ خرید وجود دارد. علاوه بر این، تأخیر در پرداخت مطالبات نیز به یکی از مهم‌ترین مشکلات کشاورزان تبدیل شده است. گزارش‌ها از استان‌های مختلف حاکی است که با وجود تحویل گندم به مراکز خرید دولتی، پرداخت‌ها با تأخیر صورت گرفته و این مسئله موجب نارضایتی تولیدکنندگان شده است.
در کنار این مشکلات، اختلاف‌نظر میان نهادهای تصمیم‌گیر درخصوص تعیین قیمت خرید تضمینی، روند سیاست‌گذاری در بخش کشاورزی را پیچیده کرده است. برخی کارشناسان هشدار می‌دهند تداوم چنان اختلافاتی می‌تواند امنیت غذایی کشور را تحت تأثیر قرار دهد و زمینه افزایش واردات گندم را فراهم کند.
در عرصه تولید، مجموع تولید کشور حدود هفت میلیون و ۷۵۰ هزار تن بوده که نسبت به سال گذشته حدود ۴.۵ میلیون تن کاهش داشته است. علت اصلی افت تولید کاهش بارش و خشکسالی است. در این زمینه، رئیس بنیاد ملی گندمکاران، عطالله هاشمی، از تأخیر ۲۰ تا ۲۵ روزه در واریز مطالبات گندمکاران انتقاد کرد و یادآور شد: سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها حدود سه هفته پیش اعلام کرده بود پول آماده است، بنابراین مشخص نیست چرا این پرداخت با چنین فاصله‌ای انجام شد.
هاشمی همچنین به مشکلات تأمین نهاده‌ها پرداخت و توضیح داد: کشور سالانه حدود یک میلیون تن بذر نیاز دارد که تنها ۳۵۰ هزار تن آن در داخل تولید می‌شود. با این حال به دلیل بالا بودن قیمت بذر، بسیاری از کشاورزان توان خرید آن را ندارند و شرکت‌های تولیدکننده نیز از رکود بازار گلایه دارند.
وی در ادامه از کیفیت پایین برخی سموم داخلی به علت انحصار در فرمولاسیون و تولید سخن گفت و افزود: بسیاری از هزینه‌های کشاورزان در این بخش عملاً هدر می‌رود. بنابراین تأمین به‌موقع و باکیفیت کود نیز از عوامل حیاتی برای حفظ راندمان تولید است.
هاشمی سپس به مشکلات زیرساختی اشاره کرد و گفت: قطعی برق چاه‌های کشاورزی برای دومین سال پیاپی ادامه دارد و عملاً ۲۵ درصد زمان بهره‌برداری از کشاورزان گرفته می‌شود. بسیاری از تأسیسات کشاورزی با موتورهای دیزلی کار می‌کنند، اما تأمین به‌موقع گازوئیل انجام نمی‌شود و این امر فعالیت کشاورزان را مختل کرده است.
در بخش واردات، رئیس بنیاد ملی گندمکاران تأکید کرد: گندم کالایی استراتژیک است و کشور نباید به واردات وابسته باشد. دولت در مقایسه قیمت گندم داخلی و خارجی، هزینه‌های جانبی واردات نظیر حمل‌ونقل، بیمه، دموراژ، عوارض و هزینه‌های داخلی را شفاف اعلام نمی‌کند. حتی در شرایطی ممکن است کشور پول داشته باشد ولی نتواند گندم بخرد.
منبع: تجارت نیوز
