از ارتقای معیشت طلاب تا هدفمندی خدمات؛ ۱۰ محور تحول در حوزه‌های علمیه
به گزارش وبسایت مجله خبری نو، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیرحوزه‌های علمیه کشور در جمع مدیران ستادی و استانی معاونت امور طلاب و دانش‌آموختگان حوزه‌های علمیه گفت: حضور حجت‌الاسلام والمسلمین قنواتی در این جایگاه به دلیل فضل شخصی، سابقه مدیریتی و درک میدانی از واقعیت‌های حوزوی، مغتنم است.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور سخنان خود را در دو محور اصلی بیان کرد:
**نظام خدمت‌رسانی در اسلام**
آیت الله اعرافی با بیان اینکه خدمت‌رسانی در اسلام دارای نظامی جامع و منطقی کامل است، گفت: خدمت یعنی برآوردن حاجات دیگران و تأمین نیازهایی که فرد یا جمع در سطوح و مراتب مختلف دارند. این مفهوم در تعابیر روایی با مستندات متعدد مانند «قضاء حاجت‌المؤمن» یا «قضاء حاجت الخلق» بیان شده است.
امام صادق علیه السلام فرمودند: «قضاء حاجت المؤمن افضل من ألف حجّة متَقبّلة بِمناسِكِها وعِتْق ألف رقابَةٍ لِوَجْهِ اللّهِ وَحُمْلان ألف فرسٍ فی سبيل اللّهِ بِسُرُجِهَا وَلُجُمِهَا».
امام کاظم علیه السلام: «إنّ لِلّهِ عِباداً فی الأَرضِ یَسعون فی حَوائجِ النّاسِ هُمُ الآمِنونَ یَومَ القِیامَةِ».
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با اشاره به تقسیم‌بندی نیازهای انسان، تصریح کرد: برخی از حاجات انسان فردی و درونی است و برخی دیگر جنبه جمعی دارد. جامعه نیز همچون موجودی زنده، نیازهایی واقعی فراتر از نیازهای فردی دارد که تأمین آن‌ها نشانه حیات اجتماعی سالم است.
**مراتب سه‌گانه تأمین نیاز**
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با بیان اینکه تأمین نیاز مراتبی دارد، توضیح داد: نخست: شناخت نیاز؛ دوم: احساس آن؛ سوم: تقاضا برای رفع آن.
آیت الله اعرافی ادامه داد: گاه انسانی نیازمند است اما خود نسبت به آن آگاهی ندارد مانند بیمار بیهوش که محتاج درمان است اما درک آن را ندارد. رفع چنین نیازی نیز خدمت محسوب می‌شود. مرتبه بالاتر آن است که انسان نیاز خود را درک کند و از نداشتن آن رنج ببرد. خدمت در این سطح، علاوه بر رفع حاجت، کاهش رنج و تولید شادی است.
**نیاز به خدا، رأس همه نیازها**
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با اشاره به نظریه مراتب نیاز در روان‌شناسی معاصر، گفت: اسلام در کلیت این طبقه‌بندی را می‌پذیرد، اما معتقد است که در رأس همه نیازها، نیاز به خداوند متعال قرار دارد.
**ثواب عظیم خدمت در روایات**
آیت الله اعرافی با ذکر روایتی از امام صادق (ع) گفت: «قاضى حاجت المؤمن افضل من ألف حجّة متَقبّلة بِمناسِكِها وعِتْق ألف رقابَةٍ لِوَجْهِ اللّهِ وَحُمْلان ألف فرسٍ فی سبيل اللّهِ بِسُرُجِهَا وَلُجُمِهَا»
**دو بال سعادت: عبادت و خدمت**
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر اینکه خدمت بخشی جدایی‌ناپذیر از مسیر سعادت بشر است، اظهار کرد: اسلام، انسان را موجودی می‌داند که برای رسیدن به کمال، به دو بال نیاز دارد: یکی عبادت و بندگی خداوند در درون، و دیگری خدمت و ایفای نقش اجتماعی در بیرون.
**تعریف خدمت در اسلام**
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور با بیان اینکه خدمت در اسلام به معنای برآوردن نیاز دیگران است، تصریح کرد: خدمت در اسلام مفهوم وسیعی دارد و شامل هر نوع نیاز و حاجتی است که می‌تواند برای دیگری ایجاد شود.
**چارچوب اصولی خدمت‌رسانی اسلامی**
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با بیان اینکه چهار اصل بنیادین خدمت‌رسانی اسلامی وجود دارد، بیان کرد: این اصول عبارتند از:
– اصل اول: نگاه الهی به مخلوق
– اصل دوم: حفظ کرامت مخاطب
– اصل سوم: خدمت بدون معامله دنیایی
