همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای کشور و یونسکو برای ارتقاء مهارت‌های پیشرفته در ایران
سازمان فنی و حرفه‌ای کشور با امضای قراردادی با یونسکو به ارزش 7.5 میلیون دلار، گامی بزرگ برای تحول در نظام مهارت‌آموزی کشور برداشت. این همکاری، راهبردی جدید برای ارتقاء مهارت‌های پیشرفته، هماهنگی با نیازهای بازار کار و افزایش دسترسی به آموزش‌های نوین را ارائه می‌کند. غلامحسین محمدی، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در این زمینه اظهار داشت که کشور برای مواجهه با چالش‌های آینده به تغییرات اساسی در آموزش مهارت‌های کلیدی نیاز دارد.
چالش‌ها و نیازهای تحول در مهارت‌آموزی کشور
محمدی با اشاره به روندهای جهانی، تأکید کرد که بسیاری از مشاغل مهارتی در کشور رشد منفی یا ثابت داشته‌اند، درحالی‌که مهارت‌های پیشرفته در سطح جهان به سرعت در حال توسعه هستند. وی افزود که تغییرات نیازهای بازار کار و ورود به عصری که مسائل پیچیده در آن به‌صورت روزافزون مطرح می‌شوند، نیازمند بازنگری عمیق در ساختار مهارتی نیروی کار است. بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که 44 درصد از مهارت‌های کلیدی نیروی کار کشور باید به‌روزرسانی شود.
در راستای این تحول، طرحی برای ایجاد مراکز آموزش مهارت‌های پیشرفته در تمامی استان‌ها ارائه شده است. در استان فارس، مرکز تکنولوژی اطلاعات می‌تواند نقشی کلیدی در آموزش مهارت‌های پیشرفته ایفا کند.
مسیر حرکت به‌سوی نظام آموزشی تقاضامحور
یکی از چالش‌های اصلی نظام آموزشی فنی و حرفه‌ای کشور، تقاضامحور نبودن آموزش‌هاست. محمدی اعلام کرد که تنها 40 تا 50 درصد آموزش‌های موجود با نیازهای بازار کار هماهنگ است. وی تأکید کرد که بازار کار باید نیازهای خود را اعلام کند تا آموزش‌ها بر اساس نظام شایستگی فنی و حرفه‌ای تنظیم شوند. همچنین، سنجش صلاحیت حرفه‌ای مهارت‌آموزان باید با مشارکت واحدهای اقتصادی خصوصی انجام شود تا نیروی کار تربیت‌شده بتواند نیاز واقعی صنایع را برآورده کند.
مدل کنسرسیومی که در استان کرمان پیاده شده است، نمونه‌ای موفق از یک نظام آموزشی تقاضامحور است. در این مدل، 40 واحد تولیدی استان با سازمان فنی و حرفه‌ای همکاری کرده و صنایع نیز به‌عنوان هیأت امنای مراکز آموزشی نقش‌آفرینی می‌کنند. این رویکرد، الگویی مشابه با کشورهایی نظیر کانادا و هند است که تجربه موفقی در ترکیب نظام آموزشی و بازار کار داشته‌اند.
مشوق‌ها و اقدامات برای جذب مشارکت بخش خصوصی
برای ترغیب کارآفرینان و صنایع به مشارکت در نظام آموزشی، سازمان فنی و حرفه‌ای 100 فرصت سرمایه‌گذاری و مشارکت را معرفی کرده است. این مشوق‌ها شامل تخفیف 25 تا 100 درصدی مالیات و ارائه تسهیلات کم‌بهره برای کارآفرینانی است که در ایجاد یا حمایت از قطب‌های مهارتی در استان‌ها همکاری می‌کنند.
محمدی تأکید کرد که اگر آموزش‌های مهارتی فعلی با نیازهای بازار کار تطابق داشت، مشکلات ناترازی در اشتغال به این شدت وجود نداشت. در حال حاضر، مهم‌ترین مشکل واحدهای تولیدی کشور، کمبود نقدینگی و سپس دسترسی به نیروی کار ماهر است.
الگوی جهانی برای توسعه مهارت‌ها
محمدی با اشاره به تجربیات موفق جهانی در این زمینه، اظهار داشت که همکاری دولت و بخش خصوصی در قالب نظام‌های تقاضامحور، همچون آنچه در کانادا و هند اجرا شده، می‌تواند بسیاری از ناترازی‌های موجود را برطرف کند. این مدل‌ها نشان داده‌اند که با ایجاد زنجیره‌ای از آموزش‌های هدفمند، می‌توان نیروی کار موردنیاز بازار را تربیت کرد و به رشد اقتصادی پایدارتری دست یافت.
پرسش‌های متداول درباره تحول در مهارت‌آموزی
1. چگونه این همکاری با یونسکو به بهبود آموزش‌های مهارتی کمک می‌کند؟
این قرارداد با تأمین بودجه 7.5 میلیون دلاری و بهره‌گیری از دانش بین‌المللی، زمینه‌ساز ایجاد مراکز پیشرفته و تطابق آموزش‌ها با نیازهای جهانی خواهد بود.
2. نقش بخش خصوصی در این تحول چیست؟
بخش خصوصی با مشارکت در طراحی و سنجش آموزش‌های مهارتی و همچنین ایفای نقش در تأمین منابع مالی و هیأت امنای مراکز آموزشی، سهم عمده‌ای در این نظام جدید دارد.
3. چه مزایایی برای کارآفرینان در این نظام در نظر گرفته شده است؟
کارآفرینانی که در توسعه قطب‌های مهارتی مشارکت کنند، از تخفیف‌های مالیاتی و تسهیلات کم‌بهره بهره‌مند خواهند شد.
پتانسیل‌های موجود برای تقویت مهارت‌آموزی در کشور
با اجرای این برنامه‌های جدید و همکاری‌های بین‌المللی، نه تنها مهارت‌های فنی و حرفه‌ای در کشور به روز خواهد شد، بلکه با برقراری ارتباط بیشتر بین آموزش و صنعت، شکاف موجود بین نیازهای بازار کار و مهارت‌های نیروی کار کاهش خواهد یافت. به‌ویژه در شرایط اقتصادی فعلی که بسیاری از صنایع با کمبود نیروی کار ماهر مواجه هستند، تربیت نیروی کار متخصص می‌تواند به رشد و توسعه صنایع مختلف کمک کند. این تحول در آموزش‌های مهارتی باعث می‌شود که نه تنها کارآفرینان و شرکت‌ها از نیروی کار ماهر بهره‌مند شوند، بلکه جامعه به‌طور کلی از توانمندی‌های فردی و اقتصادی بالاتری برخوردار شود.
نگاهی به آینده و چشم‌انداز تحولات مهارت‌آموزی در ایران
در آینده نزدیک، انتظار می‌رود که با ادامه همکاری‌ها و گسترش مدل‌های آموزشی نوین، نیروی کار ایرانی به سطحی از مهارت و شایستگی دست یابد که بتواند در بازارهای بین‌المللی رقابت کند. این امر به‌ویژه با توجه به نیازهای پیچیده‌تری که در حوزه‌های مختلف فناوری، سلامت، انرژی‌های نوین و دیگر صنایع در سطح جهانی مطرح است، اهمیت زیادی خواهد داشت. با توجه به رشد روزافزون مشاغل مبتنی بر مهارت‌های پیشرفته در جهان، ایران می‌تواند با به‌کارگیری استراتژی‌های صحیح، جایگاه خود را در عرصه بین‌المللی تثبیت کرده و از این طریق فرصت‌های شغلی جدید و منابع اقتصادی را برای کشور به ارمغان آورد.
نتیجه‌گیری
تحول در نظام مهارت‌آموزی کشور با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای و یونسکو، فرصت‌های بی‌نظیری برای ایجاد نیروی کار ماهر، هماهنگ با نیازهای بازار کار و فناوری‌های پیشرفته فراهم می‌کند. با اجرای طرح‌هایی نظیر مدل‌های کنسرسیومی، آموزش‌های تقاضامحور و ایجاد مراکز پیشرفته، می‌توان چالش‌های فعلی بازار کار را برطرف و راه را برای آینده‌ای پایدارتر هموار کرد.
نوشته های مشابه
