طالبان: ایران نخستین الگوی موفق حکومت اسلامی در دوران معاصر
در تاریخ معاصر، انقلاب اسلامی ایران که در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ به پیروزی رسید، یکی از مهمترین تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جهان به شمار میآید. این انقلاب نه تنها در داخل ایران، بلکه در سراسر منطقه و حتی فراتر از آن، تأثیرات عمیقی بر جای گذاشت. یکی از ابعاد مهم این انقلاب، شکلگیری نخستین نمونه موفق از حکومت اسلامی در دوران معاصر بود که به رهبری آیتالله خمینی و با حمایت گسترده مردم ایران به وقوع پیوست. از دیدگاه بسیاری از تحلیلگران و مقامات سیاسی منطقه، این انقلاب به عنوان الگوی موفق حکومت اسلامی شناخته میشود که در بسیاری از کشورهای اسلامی الهامبخش بوده است. یکی از مقامات طالبان در افغانستان، رحمتالله فیضان، نیز در یادداشتی به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، این انقلاب را به عنوان نخستین نمونه موفق برپایی حکومت اسلامی در دوران معاصر مورد ستایش قرار داده است.
انقلاب اسلامی ایران: سرنگونی سلطنت پهلوی و برپایی جمهوری اسلامی
فیضان با اشاره به اینکه پیروزی انقلاب اسلامی ایران، حکومت سلطنتی پهلوی را که وابسته به قدرتهای غربی به ویژه ایالات متحده بود، سرنگون ساخت، به اهمیت این تغییر در سطح جهانی اشاره کرده است. انقلاب اسلامی ایران به رهبری آیتالله خمینی نه تنها نظام سلطنتی را از بین برد، بلکه نخستین جمهوری اسلامی را در ایران تأسیس کرد که به عنوان یک مدل جدید از حکومت اسلامی در دوران معاصر شناخته میشود. این انقلاب، با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی زمان، توانست به موفقیتهایی بزرگ دست یابد و به عنوان یک الگو در کشورهای دیگر منطقه مورد توجه قرار گیرد.
ایران و استقلال در برابر سلطه غرب
در ادامه، معاون دفتر وزارت امور خارجه افغانستان در هرات به نکتهای دیگر اشاره میکند که انقلاب اسلامی ایران، این کشور را از سلطه سیاسی و اقتصادی غرب خارج ساخت. ایران پس از انقلاب، به کشوری مستقل تبدیل شد که توانست در عرصه بینالمللی حضور مقتدرانهتری داشته باشد. ایران با ایستادگی در برابر فشارهای جهانی، به عنوان یک بازیگر مهم در سیاستهای منطقهای و بینالمللی شناخته شد. این استقلال و موفقیتها، باعث شد که ایران در دیدگاه بسیاری از کشورها و به ویژه کشورهای اسلامی، به عنوان یک الگوی حکومتی مطرح گردد.
حمایت ایران از مجاهدان افغان در دوران جنگ شوروی
رحمتالله فیضان همچنین به نقش جمهوری اسلامی ایران در دوران جنگ شوروی در افغانستان اشاره کرده و از حمایتهای تهران از جهاد ملت افغانستان در برابر اشغالگری شوروی سخن میگوید. ایران نه تنها در سطح سیاسی و دیپلماتیک از مجاهدان افغان حمایت کرد، بلکه به عنوان پناهگاه میلیونها مهاجر افغان که به دلیل جنگ و اشغالگری شوروی مجبور به ترک کشورشان شده بودند، عمل کرد. ایران با ارائه سرپناه و خدمات اجتماعی به این مهاجران، سهم بزرگی در کاهش مشکلات آنان داشت. این کمکها به قدری مهم و حیاتی بود که بسیاری از مهاجران افغان توانستند در ایران زندگی جدیدی بسازند و در این کشور کار کنند.
قدردانی افغانستان از حمایتهای ایران
فیضان با اشاره به این که مردم افغانستان همواره این حمایتها و فداکاریهای جمهوری اسلامی ایران را به یاد دارند، اذعان میکند که کمکهای ایران در سختترین دوران تاریخ افغانستان تأثیر عمیقی بر ملت افغان گذاشته است. این روابط میان دو کشور که در روزهای بحرانی تاریخی شکل گرفت، همچنان در خاطر مردم افغانستان باقی مانده است. این کمکها، علاوه بر اینکه باعث بهبود وضعیت زندگی مهاجران افغان شد، نشاندهنده عمق روابط فرهنگی و دینی بین ایران و افغانستان بود.
روابط کنونی ایران و افغانستان
در حال حاضر، روابط ایران و افغانستان در سطوح مختلف سیاسی، اقتصادی و امنیتی به سطح مطلوبی رسیده است. فیضان اشاره میکند که همکاریهای دو کشور در زمینههای مختلف در حال گسترش است. به ویژه در حوزههای امنیتی، ایران و افغانستان در تلاش هستند تا به منظور مقابله با تهدیدات مشترک منطقهای، همکاریهای خود را افزایش دهند. علاوه بر این، در عرصه اقتصادی نیز دو کشور به دنبال تقویت روابط تجاری و اقتصادی خود هستند، که این امر میتواند به توسعه هر دو کشور کمک کند. روابط ایران و افغانستان در سالهای اخیر شاهد تحولات مثبتی بوده است که نشاندهنده اعتماد و همکاریهای مستمر میان دو کشور است.
نتیجهگیری
به طور کلی، پیروزی انقلاب اسلامی ایران و برپایی نظام جمهوری اسلامی نه تنها تحولی عظیم در تاریخ ایران بود، بلکه تأثیرات آن در سطح جهانی و به ویژه در کشورهای اسلامی بسیار قابل توجه بوده است. ایران با پیروی از اصول اسلام و تأسیس یک حکومت اسلامی موفق، به عنوان نخستین نمونه از این نوع حکومتی در دوران معاصر شناخته میشود. این الگو، نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای منطقه، به ویژه افغانستان، مورد توجه قرار گرفته است. حمایتهای ایران از مجاهدان افغان در دوران جنگ شوروی و کمکهای انسانی به مهاجران افغان، نشاندهنده تعهد جمهوری اسلامی ایران به اصول اسلامی و انساندوستانه است که در طول تاریخ روابط دو کشور، موجب تقویت روابط دوجانبه شده است. امروز نیز، روابط ایران و افغانستان در سطوح مختلف، به عنوان یک نمونه موفق از همکاریهای منطقهای در حال گسترش است.